Главная » "Мая Радзіма - Беларусь"

"Мая Радзіма - Беларусь"

Размалёўкі пра Беларусь - для дзетак і дарослых.

03.05.2024

развернуть

свернуть

Youtube - дзеткам пра Беларусь

23.01.2024

развернуть

"Беларусь на ладошке"

https://www.youtube.com/results?search_query=%D0%B1%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C+%D0%BD%D0%B0+%D0%BB%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%88%D0%BA%D0%B5

WseWsem / Все обо всем

https://www.youtube.com/@WseWsem

Беларусь 3/ "Калыханка"

https://www.youtube.com/results?search_query=%D0%91%D0%B5%D0%BB%D0%B0%D1%80%D1%83%D1%81%D1%8C+3+%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D1%85%D0%B0%D0%BD%D0%BA%D0%B0

Мультфильмы киностуди "Беларусьфильм"

https://www.youtube.com/@user-vb6vt5cp2q

свернуть

Беларуская літаратурная старонка для дзетак.

06.06.2022

развернуть

Вершы для дзетак на ўвесь год (разам з "Вясёлкай" і "Бусяй")

Анатоль ЗЭКАЎ

КУПАЛЬСКІЯ АГНІ

Гараць Купальскія агні
і зырка асвятляюць далеч,
і ноч глядзіць у тыя дні,
якія прыйдуць за Купаллем.

Што наварожыць ім яна,
якую напрарочыць долю?
Пакуль не бачыцца і ў снах,
ну а наяве – тым болей.

А ўжо вось-вось – і тыя дні,
і першы з іх – за гэтай ночкай…

Гараць Купальскія агні –
і па рацэ плывуць вяночкі.

Іван ГУРБАН. Ходзіць май…

Па лугах, па руні
Ходзіць май зялёны,
У вясну-красуню
Вельмі ж улюбёны.

Май, заўжды ласкавы,
Радуе палеткі:
Прыбірае ў травы,
Прыбірае ў кветкі.

Ранкам
Ніву росіць —
Ёй нясе выгоды.
Днём у сонца просіць
Цеплыні-пагоды.

Запрашае пчолкі
Прыляцець
На квецень.
На дузе вясёлкі
Піша казкі дзецям.

Аблокі

Вясёлыя ў небе аблокі плывуць:
Вунь сіняе мора, рамонкі цвітуць,
Вавёркі, мядзведзі, лісічкі ляцяць.
У бубны сланы-веліканы грымяць.
Прыгожыя сосны растуць-падрастаюць.
Дзяўчаты вяночкі з рамонкаў сплятаюць
Фантаны крыніцаў дзівосныя льюць…
Ляжу і гляджу, як аблокі плывуць.

Васіль ДЭБІШ

Памочніца

Пацалую маму ў шчочку.
Вазьму венік у куточку,
Падмяту падлогу чыста.
Пасцялю абрус квяцісты,
Прынясу пірожных з крамы —
Сёння свята ў маёй мамы.
Няхай трошкі адпачне,
Ласкава ўсміхнецца мне.

Галіна НІЧЫПАРОВІЧ

Маміна памочніца

https://www.veselka.by/?p=13340

Дай мне, мам, муку, тварог

Буду я пячы пірог!
Я ж такая гаспадыня —
Толькі хто ж мне міску здыме?
Хто ж яечкі разаб’е?
І ў духоўку торт запхне?
Гатаваць — гэта не проста,
Ды з такім маленькім ростам…
Мам, сама вазьмі тварог
І гатуй хутчэй пірог!
Заадно згатуй рагу,
А я з’есці памагу.

Ірына Зімнева

Васіль ВІТКА. «Азбука Васі Вясёлкіна»

Рашыў Вясёлкін Вася:

— Сам адкрываю школу.

Збіраю ў першым класе

І птушак, і жывёлу,

Усіх звяроў на свеце.

І вы прыходзьце, дзеці.

Ў мяне такая кніжка ёсць,

Што рады будзе кожны госць.

Я літары вам пакажу,

Пра ўсе малюнкі раскажу.

Глядзіць Васіль наўкола:

Хто ж першы прыйдзе ў школу.

А тут з двара:

— Здароў, Вясёл!

— А ты хто будзеш?

— Я асёл.

Стаіць і дзівіцца Васіль:

— Нашто аслу аўтамабіль?

Куды вязеш ты агуркі?

— А гэта звычай мой такі, —

Яму адказвае асёл. —

Саджуся з кнігаю за стол —

У рот адразу ж агурок.

— Нашто?

— Каб ведаць лепш урок.

Давай, вучы мяне, Вясёл,

Саджай хутчэй за парту.

Ты ж ведаеш, сярод жывёл

Я самы, брат, упарты.

— Па-першае, я не Вясёл, —

Сказаў Вясёлкін Вася, —

А па-другое, стаўлю кол

За панібрацтва ў класе.

Тут школьны празвінеў званок.

Настаўнік абвясціў урок:

— Упартасць ты адразу кінь,

Калі яна была.

З чаго пачнём мы азбуку?

Сказаў асёл:

— З асла.

А

— Буквар мы пачынаем з А,

І я заўважыць мушу:

Не вельмі цяміць галава,

Хоць і даўгія вушы.

Хапае слоў апроч асла,

Што пачынаюцца на А:

Арол, акварыум, алень,

Аса, акула, авадзень,

Авёс, алмаз, атара,

Алена і Алеся

І нават акуляры,

Што ты на нос павесіў.

Як закрычыць асёл: — Браткі,

Вось для чаго мне агуркі!

Ў мяне іх — цэлая гара.

За розум брацца мне пара.

Як з’ем апошні агурок —

Урок засвою назубок.

Б

А гэта, дзеці, што за франт:

Завіты ўвесь, на шыі — бант

І так ілбом у бубен б’е:

— Прыміце ў клас,

Я знаю: Бэ-э-э!

Прыняць выдатніка, прыняць!

Ён заслужыў адразу 5.

В

Хто гэта лісця нанізаў

На вострыя іголкі?

А вожык Васю так сказаў:

— Вітаю вас, Вясёлкін.

— Я рад, — прызнаўся Вася, —

Ды чым жа ты заняўся?

Навошта льеш, пытаю я,

З вядра ваду на вераб’я?

— Мы з вераб’ём у пары

Збіралі вам гербарый.

Дружок мой запыліўся,

Хачу, каб ён памыўся.

Сягоння ўсе глядзяць на нас,

Бо мы прыйшлі ж у першы клас.

Г

Напэўна, дзеці, вы змаглі б

І пасмяяцца: гляньце — грыб.

І прозвішча, як у людзей,

У вучня — Баравік.

А ён у школу ўжо ідзе,

Выдатнік-нулявік.

Хай невялік, хай невысок,

А ведае здавён

І той лясок, і верасок,

Дзе нарадзіўся ён.

Д

І дзяцел ведае свой дом

На дрэве са старым дуплом.

Калі і непагадзь — ну што ж,

Не страшны дзецям снег і дождж.

Як добра ў дзятла пад крылом,

Калі такі выдатны дом!

Хто знае Дэ знайсці нам дзе?

Пытайце ў бацькі, ў маці,

Шукайце ў дзятлавым гняздзе —

Падкажа добры дзяцел.

Е Ё

А за дзвярыма: тук-тук-тук.

Пытае Вася: — Што за стук?

Зноў дзяцел? Не, зусім не ён —

Прыйшоў у школу паштальён:

— Вам тэлеграма ёсць адна.

Здзівіўся Вася: — Ад каго ж?

— Напэўна, што з рачнога дна,

Бо тут унізе подпіс: Ёрш.

— Ну што ж, якраз да часу.

Чытайце ўсяму класу.

Ш-ша, слухайце, што піша ёрш:

«Жыву за іншых я не горш.

Малым паставіў ёлку.

Выпісваю «Вясёлку».

Ды вось бяда: сыны мае

Не ведаюць ні Ё, ні Е.

Да вас у школу трэба плыць,

Але парайце, як нам быць.

Калі паступім мы туды,

Дык жа загінем без вады…»

Сказаў Вясёлкін: — Точна,

Хай вучацца завочна.

Ж З

Тут Вася адчыніў акно:

— А гэта што там за яно —

Ці не пад’ёмны гэта кран?

Зірні на вуліцу, баран.

Зірнуў баран, спужаўся:

— Яно з хвастом, з нагамі,

З вушамі і рагамі,

Пад стол хавайся, Вася,

А я залезу ў шафу!..

Вясёлкін рассмяяўся:

— Дык гэта ж, брат, жырафа.

Яна паспела ў самы раз.

Прашу, прашу, заходзьце ў клас.

Сядайце, калі ласка, ў нас!

Жырафа рада б сесці,

Ды ў школу ёй не ўлезці.

Заўважыў заяц звера,

Збялеў і — шмыг за дзверы,

Па калідоры — скок-скок-скок.

Ён думаў, што з’явіўся воўк.

На парту ўскочыў з перапуду:

— Вучыцца болей я не буду! —

Хапіў адзін, другі званок:

— Хутчэй канчай, Васіль, урок!

Цягнуўся цэлы месяц

У класе перапынак,

Шукалі зайца ў лесе

Ля ўсіх дубоў, асінак.

Уцёк са школы Зай, уцёк.

— Што ж, без яго пачнём урок, —

Сказаў Вясёлкін Вася

І за журнал узяўся,

Бо цвёрдую меў звычку —

Штодня вёў пераклічку.

І Й

— Індык, — спытаўся Вася, —

А ты куды сабраўся —

Ў гурток шыцця і кройкі?

Дзеля чаго ў запасе

Ў хвасце ў цябе іголкі?

Чаго ты так надзьмуўся,

Ад вучняў адвярнуўся?

— Хаджу я важна па зямлі, —

Затрос індык бародкаю, —

Бо ведаю, што ёсць два І:

І доўгае, й кароткае.

Усё я ведаю, пытай.

Напрыклад: іней, гай і май,

Ігнат, Іван, Іран…

— А бэ-э-э? — не вытрываў баран. —

Не паважаю я цябе,

Бо ты сказаць не ўмееш: бэ!

Спакойна Васіна рука

Лягла на дзённік індыка.

— Ты адказаў мне бойка, —

Сказаў настаўнік Вася, —

Але я стаўлю тройку,

Каб больш не зазнаваўся.

К

А качаня і кацяня

Паміж сабою як радня.

Усюды разам, удваіх,

Не разальеш вадою іх.

У клас увойдуць, знімуць шапкі,

Пасядуць і — угору лапкі,

Бо качанятка і каток

Заўсёды ведаюць урок.

Выдатнікам настаўнік рад.

А хто іх выхаваў?

Дзетсад.

Л

— А што нам скажа ліска?

— Нічога не скажу.

Не падыходзьце блізка:

Вы ж бачыце, сяджу

Ўвесь дзень перад люстэркам,

Занятая прымеркай.

Напэўна, што завузка

Нейлонавая блузка,

А модная спадніца

Так цісне ў паясніцы…

— Ліса і лісяняткі,

Пакіньце вы заняткі!

У вас, у модніц, — свой прыцэл.

Мы вывучым і самі Л.

М

Зірнуў Васіль у кніжку:

— А дзе маленькі Мішка?

— А вунь на школьным ён двары,

Сам у акно пабач.

Прыйшоў да нас мядзведзь стары,

Купіў унуку мяч.

Старому сумна ў лесе

На персанальнай пенсіі.

Сюды штодня хадзіць ён рад

Насіць малому мармелад.

Такі ж ужо чуллівы дзед,

Вунь прывалок веласіпед:

«Бяры веласіпедзік,

Катайся, мой мядзведзік!»

Сказаў настаўнік: — Ой, дзяды,

Нямала мне ад вас бяды.

Так песціце вы ўнукаў —

Зрываеце навуку.

Н

Навуку любіць насарог,

Калі здалёк прыехаць мог,

Аж з Афрыкі, Нігерыі.

Але ступіў ён на парог —

Не можа ўлезці ў дзверы.

Жырафа рада земляку:

— Жаданы мой, чаканы…

— А ты, жырафачка, адкуль?

— Твая суседка — з Ганы.

— Канікулы, — сказаў Васіль, —

Браткі, не пашкадуем сіл.

Пашырыць трэба школу,

Пляцоўку для футболу,

А для гасцей замежных

Паставіць клас сумежны.

— Ура! — абрадваўся баран. —

Я зараз намалюю план.

І пачалася праца,

Рад кожны быў старацца.

Стаў за учотчыка індык,

Сам працаваць ён не прывык.

Пляцоўку расчышчаў асёл,

Бо вельмі ж ён любіў футбол…

— Ёсць разгарнуцца дзе цяпер! —

Сказаў мядзведзь-пенсіянер.

Стаў пілаваць бярвенні.

Ён пільшчык быў адменны.

Уважліва сачыў унук,

Каб не парваць пілы аб сук.

Знайшлі і вучні-малышы

Сабе занятак па душы.

Тут завіхаліся штодня

І качаня, і кацяня.

І нават зай-зайчына

Вярнуўся, малайчына,

І стаў на дапамогу

Самому насарогу.

Пыхцеў, стараўся насарог,

Ажно пацеў

І нос, і рог.

Жырафа следам бегла

І падавала цэглу.

Упраўна брала з долу

Яна любыя высі…

Пабудавалі школу —

Спыніся і дзівіся,

Якія гмахі ўзніклі.

Вось гэта дык канікулы!

О

І зноў увесь сабраўся клас.

Зірнуў у кнігу Вася.

— На чым спыніліся той раз? —

Ён у крата спытаўся.

Разявіў крот шырока рот

І прастаяў бы, можа, год.

Была ў гасцях у школе

З дзетсада ляля Оля.

Сама не знаючы таго,

Яна і падказала: О!

Адкрыла лялечка раток —

Маленькі, роўненькі кружок.

І насарог адкрыў свайго,

Жахнуўся клас увесь: — Ого!

П

— Навошта пеўню парасон,

Чаго стаіць на плоце ён

Якраз ля нашых жа акон?

— Схаваўся, дзеці, я ў цянёк,

Каб добра вывучыць урок.

— Скажы нам літару сваю!

— Не, дзеці, лепей я спяю.

Хоць з граматаю не ў ладах,

Але спяваю па складах.

Ніхто так на маім вяку

Яшчэ не пеў: ку-ка-рэ-ку!

— Ты ўмеў бы значна болей,

Калі б вучыўся ў школе.

Прыходзьце, пеўні, ўсе вы

Да нас у клас на спевы.

Р

— Паслухайце, здаецца,

Хтось ля дзвярэй шкрабецца.

Чакайце, сам праверу.

Зірнуў Васіль за дзверы:

— Дык гэта ж рак.

Адкуль, бядак?

Чаго такі распараны,

Як кіпенем абвараны?

Падняўшы стрэльбу ў клюшні,

Рак адказаў: — Мне душна.

— Нашто ж ты стрэльбу ў клас валок?

Яшчэ націснеш на курок.

— Так, — адказаў ён горда, — так,

Я — лепшы паляўнічы…

Нічога дзіўнага, што рак

У школу не залічан.

Калі не верыш, дык правер,

Пакуль у рэчцы мелка.

С

— А хто ў нас на чарзе цяпер?

Сказалі дзеці: — Стрэлка!

— А дзе яна ў нас, дзеці?

— У космасе, ў ракеце!

Абкружыць сонца сорак раз

І прыляціць ізноў у клас.

Т

— Я добра бачу па ўсіх вас,

Ваш пазнаю характар —

Нам тэхнікай заняцца час,

Прыйшоў якраз і трактар.

А гэта вось механік сам,

Славуты на ўсім свеце,

Пакажа ўсе машыны вам,

Пракаціць на ракеце.

Наўрад ці ёсць яму раўня —

Паважны і вусаты…

Падняла лапку кацяня:

— Дык гэта мой жа тата!

Механік тут сынка абняў:

— Як вучышся, дзіцятка?

І адказаў сыночак: — М-мяў,

А я — выдатнік, татка…

І загадала татку

Кацяня загадку:

У Ў

— У галаве У доўгае,

Кароткае ў хвасце.

Выкручваецца, поўзае

На тоўстым жываце.

Уміг жывога зайца

Глыне — і не падавіцца.

Ну, што? Не адгадаў?

Я падкажу — удаў.

Такая ўродзіна удаў,

Убачыш — зойме дух.

Каб ты, пачварына, прапаў,

Так напалохаў — ух!

Яго не пусцім мы ў свой клас,

Бо праглыне ўсіх нас за раз,

І стол, і школьны глобус,

І новы наш аўтобус.

На чым жа мы, татуся,

Паедзем на экскурсію?

І вось ужо завёў матор

Механік дзядзька Коця.

Ён вельмі строгі быў шафёр,

Суровы на рабоце.

І да сябе ў кабіну

Не ўзяў ён нават сына:

— Мне на машыне не радня

Ні свет, ні брат, ні кацяня.

Ф

Сказаў Вясёлкін Вася:

— Хвалю за дысцыпліну.

Мой клас увесь сабраўся.

Гані, шафёр, машыну…

Ляціць аўтобус па шашы.

Глядзяць з акенца малышы.

Мігцяць фіранкі, як флажкі,

І шоўкавыя фартушкі,

І новыя фуражкі.

Лагодна і пакорна,

Адзетыя па форме,

Сядзяць індык з барашкам.

А за машынай пеша

Услед жырафа чэша,

А за жырафай — ох, ох, ох —

Цялёпкаецца насарог,

Ажно дрыжыць пад імі дол.

— А вы куды?

— Мы на футбол.

— А хіба ў нас сягоння матч? —

Спытаў шафёр з кабіны.

— А вы — балельшчык, Кот-вусач?

Дык самі знаць павінны,

Што ў нас на стадыёне

Выдатны дзень сягоння:

Аслам забілі гол зайцы.

Вось малайцы дык малайцы!

Як усхапіўся тут асёл:

— Шафёр, вязі нас на футбол!

Хутчэй, хутчэй на стадыён! —

Зароў ад горкай крыўды ён.

Ды што паробіш: плач не плач —

Ганебна скончыўся той матч.

Асёл як апантаны

Не мог утаймавацца…

— На плошчу да фантана

Фата-графа-вацца,

Увесь мой клас, збірайся! —

Паклікаў вучняў Вася…

Фацэтны выйшаў здымак —

Цудоўны напамінак

Настаўніку і вучням

Аб дружбе неразлучнай.

Х

Хаця хітрун-хамелеон

Не сапсаваў ледзь ўвесь фасон.

То з галавы да самых пят

У хатні хутаўся халат,

То захінаўся ў хусту,

Халву з капустай хрумстаў,

Высоўваў доўгі свой язык,

Лізаў жырафе чаравік

І, хвалячы свой спрыт і рух,

Хапаў па-заліхвацку мух.

І ў колерах мяняўся,

І гэтак надзімаўся,

Што ўсе не клаліся траха

Ад смеху ўпокат: ха-ха-ха!

Аб Васілёвай школе

Прачула ўсё наўколле.

Да нашае экскурсіі

Прыбіліся тры гусі,

Два худыя харты —

Валацужныя браты,

Варона-пабіраха,

Шакал і чарапаха.

Ц

Прыцялёпкала здаля

Адно пацешнае цяля:

— А я ў цырку пабывала,

Я прынесла вам цымбалы.

Залічыце ў клас мяне,

Я ўсё на свеце знаю: м-м-мэ!

Васіль сказаў: — Пабачым.

Задам табе задачу:

На градзе яна расце,

Пачынаецца на Цэ.

Аж падскочыла цялятка:

— Знаю, знаю — шакаладка!

Засмяяўся Вася:

— Падумай, не спяшайся.

Я лічу да трох: раз, два…

— Ах, я ўспомніла — халва!

— Памыляешся, красуля, —

На градзе расце цыбуля.

І хоць яна не шакаладка,

А есці трэба для парадку,

Бо ўсе мы знаем як адзін,

Што Цэ — найлепшы вітамін.

Ч

Вось чарапашычын сынок

Есць і цыбулю, і часнок.

Няхай яшчэ сыночак

На выгляд — чарапочак,

Затое ў нас у школе ён

Ужо вядомы чэмпіён.

Малы чарапашонак

Не носіць распашонак.

Выходзячы на шпацыр,

Ён надзявае панцыр.

Таму не гнецца пад мячом,

Не хіліцца пад молатам,

Расце выдатным сілачом

І незвычайным волатам.

Ш

Мы не змаглі б вучыцца

Ні з воўкам, ні з ваўчыцай.

А вось прыйшоў да нас шакал

І ледзь усіх не ашукаў.

Ён доўга носам шморгаў

І Васіля ўгаворваў,

Нібы прасіўся ў школу,

А сам пры шаблі, ў шпорах

Прынёс дзве торбы толу,

Шнур, дынаміт і порах.

Не, ашуканец шэры,

Табе не будзе веры.

Ты з выгляду — лагоднік,

А сам — шпіён і шкоднік.

Ы

Ёсць літары у буквары,

З іх не пачнеш ты слова.

Але запомніце, сябры,

Вы іх абавязкова.

Ну, хто мне іх напіша?

— МЫ, — адказалі мышы. —

Каб не было на свеце Ы, —

Запелі хорам мышкі, —

Былі б мядзведзямі ўсе мы,

Нас дзеці б звалі — мішкі.

Была дзяўчынка ў нас адна,

Рукамі пляснула яна,

Прызналася ўсім шчыра:

— Як добра, што я — Іра!

Ь

Каню прысніўся страшны сон, што ён не конь, а кон.

Перапалохаўся, бядак:

— Куды падзеўся мяккі знак?

Мне без яго жыцця няма…

Прыбег задоўга давідна

Да нас буланы госць:

— Ці мяккі знак яшчэ ў вас ёсць?

Яму сказаў Вясёлкін так: — Вось, калі ласка, мяккі знак.

Яго сабе ты забірай, бяжы і весела гуляй.

І так быў рады, небарак,

Што зноў знайшоў свой мяккі знак.

Э

— Эх, — спахапіўся Вася, — экскурсія ўдалася,

Ды час дамоў збірацца, зноў за навуку брацца.

Я заказаў вам эшалон.Сядайце кожны ў свой вагон.

Купэ — для насарога, жырафу — на платформу.

Адзеньцеся ў дарогу у школьную ўсе форму…

Гудуць па рэйках колы. Дадому едзе школа.

Ад песень і ад смеху чуваць далёка рэха.

Мільгнуўся элеватар, а вунь — электрастанцыя,

Торф рэжа экскаватар на рэчцы Балачанцы.

Між родных сосен і бяроз імчыцца наш электравоз.

Ю

Вучыцца зноў прыйшла пара.

— Ура! — гучыць сярод двара.

На выстаўку юннаты выносяць экспанаты:

Капусту, рэпу, буракі,

Фасолю, моркву, агуркі.

Зірніце на цыбулю!

Яе расціла Юля!

Умела пастарацца

Яна на школьнай градцы.

Цяпер усе мы як адзін

Цыбулю Юліну ядзім.

Я

А вось малая Ядзя сабрала ў нашым садзе

Пад яблыняю ягады — не паядзім за два гады.

Так вучыцца, стараецца дружная сям’я.

На гэтым і канчаецца азбука мая.

Вершы пра восень ад "Вясёлкі"

Сяргей Грахоўскі

Верасень

І туманныя слівы і яблыкі — вось яны —
На саломе ляжаць у іскрынках расы,
Пахнуць мёдам і верасам сонечнай восені,
I рыпяць па дорогах цяжкія вазы.

Янка Купала

Лістапад

З буйных ліп і бяроз
Лісты валяцца.
Між павалаў і лоз
Рассыпаюцца.

Шапацяць, шалясцяць
Залацістыя,
Увысь галінкі глядзяць
Пусталістыя.

Авяр’ян Дзеружынскі

Восень

Сохнуць кветкі,
Жоўкнуць травы,
Вее вецер
Неласкава.
З дрэў сілком
Лісты зрывае,
Сум і скруху
Навявае.

Уладзімір Дубоўка

Залатая раніца

Залатая, асенняя раніца!
Хараством ты на свеце адна.
Сонца ў пушчы глыбокай купаецца
І ніяк не дастане да дна…

Уладзімір Караткевіч

Лісце

Глянь на зямлю залатую,
Пяшчотную, сумную, чыстую,
Нехта па ёй вандруе,
У паветра ўзнімаючы лісце.

Яўгенія Янішчыц

Дуброва

Прыносіць мне дары свае дуброва
То верас, то крыніцу, то грыбок.
Уліваецца, нібы ручай, у мову
Палескі нетаропкі гаварок.

Вершы на памяць для самых маленькіх пра зіму ад "Вясёлкі"

Цётка Зося сваім дзеткам
Вяжа цёплыя шкарпэткі,
Рукавічкі, шапку, шалік,
Каб марозы не пужалі.

Наталля Сацута

Сонейка па небе
пракацілася
і за лес далёкі
апусцілася.
А зямля салодка
пацягнулася.
Аж да ранку ў ночку
захінулася.
Зоркі ў неба выйшлі
пакрысе…
Месяц іх,
як пастушок, пасе.

Генадзь Аўласенка

Зіхатлівыя сняжынкі

Па зямельцы Дзед Мароз
Поўны мех сняжынак нёс.
Рассяваў іх па палях,
Па лясах і па лугах,
Рассяваў па ўсіх сцяжынках
Зіхатлівыя сняжынкі,
Каб святлей было на свеце,
Каб гулялі з імі дзеці.

Пятро Сушко

Кажух

Дзед Мароз
Прыйшоў да нас
– Добры дзень!
Якраз у час.
Ледзьве пераводзіць дух:
– Дужа душны
Мой кажух, –
Дзед з усмешкаю гаворыць,
Падарункі шчодра дорыць.

Рыгор Барадулін

З завеяй хмары наляцелі,
Згубіўся свет у снежнай белі,
Сцішэла досвіткам, на ранку –
Зіма стварыла маляванку.

Людміла Воранава

"Скарбонка восень"

Вершы беларускіх паэтаў аб восені для дзетак ад "Пралескі"

https://praleska-red.by/articles/skarbonka-vosen/

Беларусь — мая Радзіма

Артур Вольскі

Якая прыгожая назва ў нашай краіны — Беларусь!

А яшчэ мы завём яе — Радзіма.

А яшчэ — Бацькаўшчына.

Радзіма — бо тут мы нарадзіліся, бо яна нам самая родная з усіх краін на цэлым свеце.

Бацькаўшчына — бо яна дасталася нам ад бацькоў нашых. А ім ад іхніх бацькоў — нашых дзядоў. А далей — ад прадзедаў, ад прапрадзедаў… I так — аж да самых далёкіх продкаў.

Над шырокімі палямі, над векавечнымі пушчамі, над зялёнымі лугамі, над блакітнымі стужкамі рэк і рачулак, над люстрамі незлічоных азёр лунаюць[1] у высокім небе белакрылыя буслы. Таму паэт назваў краіну нашу зямлёю пад белымі крыламі.

А колькі багаццяў схавана ў зямлі гэтай! Калійныя солі, якімі ўзбагачаюць глебу, каб яна не бяднела і давала добрыя ўраджаі. Іх здабываюць беларускія шахцёры пад Салігорскам. Нафтавікі з падземных глыбіняў пампуюць нафту на Гомельшчыне. Неўзабаве пачнуцца распрацоўкі радовішчаў каменнага вугалю. Вучоныя-героі кажуць, што ёсць у нетрах[2] Беларусі і золата, і нават алмазы. Трэба толькі як след пашукаць.

Жыта ў полі, яблыкі ў садах, свойская жывёла на падворках, звяры ў лясах, рыба ў водах… Ды хіба пералічыш усё!

Але самы вялікі скарб Беларусі — гэта людзі, беларусы.

Побач з беларусамі жывуць у нашых гарадах і вёсках палякі, літоўцы, рускія, яўрэі, татары, выхадцы з іншых краін. Усе разам мы складаем беларускі народ. Усе мы — грамадзяне незалежнай Рэспублікі Беларусь. Так завецца наша дзяржава. Усе мы павінны памнажаць сваёй працай яе багацці, бараніць ад нягод і напасцяў, як баранілі яе нашы продкі.

[1] Луна́ць — плаўна лятаць, рухацца ў паветры.

[2] Не́тры — тое, што знаходзіцца пад зямной паверхняй.